مرکز آمار ایران از رسیدن نرخ تورم نقطهبهنقطه در آستانه بازگشت به کانال ۵۰ درصدی خبر داد و اعلام کرد که نرخ رشد تورم نقطهبهنقطه خوراکیها در آبان سال جاری ۶۶.۱ درصد است که نشان میدهد خوراکیها همچنان در صدر گرانیها قرار دارد.
به گزارش نوبنیاد، مرکز آمار ایران، گزارش شاخص قیمت مصرفکننده برای آبانماه ۱۴۰۴ را در حالی منتشر کرد که تصویر نگرانکنندهای از وضعیت اقتصاد ایران نشان میدهد.
شاخص قیمت مصرفکننده خانوارهای کشور در آبان امسال به ۴۱۷.۵ رسیده که نسبت به ماه قبل، ۳.۴ درصد، نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۴۹.۴ درصد و در دوازدهماهه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۴۰.۴ درصد افزایش داشته است.
بررسی این گزارش حاکی از این است که اقتصاد ایران دوباره با موجی از افزایش قیمتها روبهرو شده و جهش شدید قیمت خوراکیها فشار مضاعفی به معیشت خانوارها وارد میکند.
طبق این گزارش تورم سالانه دوباره به کانال ۴۰ درصد بازگشت و تورم نقطهبهنقطه با رسیدن به ۴۹.۴ درصد نشان میدهد خانوارهای ایرانی به طور متوسط نزدیک ۵۰ درصد بیشتر از سال گذشته برای خرید کالاها و خدمات مشابه هزینه پرداخت میکنند.
سفره خانوارها زیر فشار قیمتها
طبق این گزارش، موتور اصلی تورم در آبان ۱۴۰۴ مانند ماههای گذشته همچنان خوراکیها است، بهطوریکه سبزیها و حبوبات نیز با تورم ماهانه ۷.۸ درصدی در صدر فهرست گروههای با تورم بسیار بالا قرار گرفته و افزایشهای شدید قیمت در گروه شیر، پنیر و تخممرغ و همچنین نان و غلات نیز بیانگر آن است که سفره خانوارها، بیش از هر بخش دیگری زیر فشار قیمتها قرار دارد.
قیمت میوه و خشکبار در یک ماه ۶.۷ درصد افزایش یافته و تورم نقطهای این گروه به ۱۰۸ درصد رسیده است؛ عددی که نشاندهنده جهش یکسالهای بیسابقه برای یکی از اقلام اصلی مصرف خانوار است. از سوی دیگر، افزایش ۶.۹ درصدی هزینه آب، برق و سوخت نیز نشانهای از تشدید آهنگ رشد تورم در ماههای آینده را نشان میدهد؛ چراکه رشد هزینه انرژی معمولاً اثرات زنجیرهای بر سایر کالاها میگذارد.
تورم نقطهبهنقطه در آستانه بازگشت به کانال ۵۰ درصد
بر اساس گزارش مرکز آمار، نرخ تورم نقطهبهنقطه خانوارهای کشور در آبان عدد ۴۹.۴ درصد را ثبت کرد که در مقایسه با ماه قبل از آن (مهر ۱۴۰۴)، ۰.۸ واحد درصد افزایش داشته است. طبق این شاخص خانوارهای کشور به طور میانگین، ۴۹.۴ درصد بیشتر از آبان ۱۴۰۳ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند.
تورم نقطهبهنقطه در هشتمین ماه سال جاری برای گروههای عمده خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات به ۶۶ درصد و برای گروه عمده کالاهای غیرخوراکی و خدمات به ۴۱.۲ درصد رسیده که به ترتیب ۱.۸ و ۰.۳ واحد درصد نسبت به مهر امسال را نشان میدهد.
بیشترین نرخ تورم نقطهبهنقطه آبان مربوط به خوراکیها و آشامیدنیها با ۶۶.۲ درصد، کالاها و خدمات متفرقه با ۶۳.۱ درصد و دخانیات با ۵۶.۶ درصد بوده و در مقابل ارتباطات با ۳۲.۴ درصد، مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوختها ۳۵.۸ درصد و حمل و نقل ۴۲.۵ درصد کمترین تورم نقطهای را داشتند. تورم نقطهبهنقطه خود خوراکیها برای در این ماه ۶۶.۱ درصد اعلام شده است.
میوه و خشکبار با ۱۰۸.۳ درصد و نان و غلات بهعنوان قوت غالب مردم با ۱۰۰.۲ درصد، آب، برق و سوخت با ۷۸.۳ درصد، سبزیها و حبوبات با ۶۹ درصد در صدر افزایش گرانیها قرار گرفتهاند.
تورم ماهانه ۳.۴ درصد شد
تورم ماهانه خانوارهای کشور در آبانماه امسال ۳.۴ درصد بود که نسبت به مهرماه ۱.۶ واحد درصد کاهش یافته است. البته تورم ماهانه برای گروههای عمده خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات، ۴.۷ درصد و برای گروه عمده کالاهای غیرخوراکی و خدمات، ۲.۶ درصد ثبت شده که هر دو نسبت به ماه قبل از آن ۱.۷ و ۱.۶ واحد درصد کمتر شده است.
هر چند نرخ تورم ماهانه سبد خوراکیها برای آبان ۱۴۰۴ عدد ۴.۸ درصد ثبت شده اما سبزیها و حبوبات با ۷.۸ درصد، میوه و خشکبار با ۶.۷ درصد، لبنیات و تخممرغ با ۶ درصد، نان و غلات با ۴.۳ درصد، آموزش با ۴.۱ درصد، محصولات خوراکی طبقهبندی نشده با ۳.۹ درصد و انواع گوشت قرمز و سفید با ۳.۵ درصد بالاتر از نرخ تورم ماهانه کل کشور، بیشترین افزایش قیمت را در آبانماه نسبت به مهرماه تجربه کردند. با این حال کمترین نرخ تورم ماهانه به گروه بهداشت و درمان با ۱.۴ درصد، ارتباطات ۱.۵ درصد و کالا و خدمات متفرقه با ۱.۶ درصد تعلق دارد.
بازگشت تورم سالانه به کانال ۴۰ درصد
مرکز آمار ایران نرخ تورم سالانه برای خانوارهای کشور در آبانماه امسال را ۴۰.۴ درصد اعلام کرد که نسبت ماه قبل از آن ۱.۵ واحد درصد افزایش یافته است.
تورم سالانه گروههای عمده خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات ۴۶.۱ درصد و برای گروه عمده کالاهای غیرخوراکی و خدمات ۳۷.۵ درصد ثبت شده که به ترتیب نسبت به ماه مهرماه امسال ۳.۱ و ۰.۶ واحد درصد افزایش را نشان میدهد و بیانگر این است که خوراکیها رشد قیمتی شدیدتری داشتهاند.
فاصله تورمی دهکها بیشتر شد
بررسی تورم دهکهای هزینهای نشان میدهد دهک اول (کمدرآمدترین گروه) تورم سالانه ۴۱.۷ درصد را در آبان تجربه کرده، درحالیکه این عدد برای دهک دهم ۳۹.۵ درصد است. همچنین فاصله تورمی دهکها در این ماه به ۲.۲ واحد درصد رسید که نسبت به ماه مهرماه (۱.۹ واحد درصد) ۰.۳ واحد درصد افزایش یافته است.
دادههای مرکز آمار حاکی از این است که ۹ دهک درآمدی کشور تورم نقطهبهنقطه بالای ۵۰ درصد را تجربه کردند، یعنی فقط تورم نقطهای دهک دهم ۴۸.۵ بوده در مقابل نرخ تورم نقطهبهنقطه برای دهک اول ۵۰.۸ درصد و دهک دوم ۵۱.۶ درصد و دهک سوم ۵۱.۵ درصد است.
تورم در استانها
بر اساس دادههای مرکز آمار، استانهای سمنان با ۴۵.۶ درصد، هرمزگان با ۴۵ درصد و مرکزی با ۴۴.۶ درصد بیشترین تورم سالانه را در آبان تجربه کردهاند. در مقابل خراسان جنوبی با ۳۶.۶ درصد تهران با ۳۷.۴ درصد و کرمانشاه با ۳۷.۸ درصد کمترین تورم سالانه را داشتهاند.
تورم روستاها بیشتر از شهرها
بررسی اطلاعات مرکز آمار نشان میدهد نرخ رشد تورم در روستاها به طور قابلتوجهی بیشتر از شهرهاست. تورم نقطهبهنقطه برای خانوارهای روستایی ۵۴.۴ درصد و برای خانوارهای شهری ۴۸.۶ درصد گزارش شده، اختلافی که بیانگر رشد شکاف معیشتی و آسیبپذیری بیشتر خانوارهای کمدرآمد است.
تورم ماهانه در روستاها با ۳.۷ درصد بالاتر از تورم ۳.۴ درصدی شهرها قرار دارد که نشان میدهد سرعت افزایش قیمتها در مناطق کمتر برخوردار بیشتر است.
سیگنالهای نگرانکننده برای ماههای آینده
نرخ رشد تورم طی یک سال گذشته و از زمان اجرای سیاست ارزی دولت چهاردهم با حذف ارز نیمایی و ایجاد نرخ توافقی (بازار دوم) شتاب گرفته که حاصل آن افزایش شدید قیمت خوراکیها طی این مدت است و اگر این روند تداوم داشته باشد، میتواند پایه تورمی را بالا ببرد.
بررسی دادههای مرکز آمار ایران حاکی از این است که رشد اقلام اساسی و خوراکیها شتاب بیشتری نسبت به سایر اقلام دارد که بزرگترین تهدید علیه معیشت خانوارهاست.
کارشناسان پیشبینی میکنند تداوم همین مسیر سبب خواهد شد تا نرخ تورم سالانه در پایان سال ۱۴۰۴ به محدود ۵۰ درصد برسد و تورم نقطهای به کانالهای بالاتر صعود کند، بنابراین دولت باید برای این موضوع چارهاندیشی داشته باشد.